YAHYA SİNVAR’IN LİDERLİĞİ VE HAMAS’IN STRATEJİSİ

31 Temmuz’da İran’ın başkenti Tahran’da gerçekleştirilen suikastın ardından şehit olan İsmail Heniyye’nin yerine Hamas’ın Gazze lideri Yahya Sinvar seçildi. İsrail hapishanelerinde onlarca yıl kalan Sinvar, ciddi bir psikolojik ve fiziksel direnç kazanmıştır. İsrail lehine faaliyet yürüten Filistinlilerin etkisiz hale getirilmesinde önemli bir konuma sahip olan Sinvar, Gazze’deki askeri ve siyasi kanat üzerinde de ciddi bir şekilde etki göstermektedir.

Hamas’ın askeri akıllarından biri olan Sinvar aynı zamanda 7 Ekim Aksa Tufanı operasyonunun sorumlularındandır. Kamuoyunda sert mizaçlı, İsrail’e meydan okuyan tavırlarıyla bilinen Sinvar’ın, Gazze’nin isteği doğrultusunda seçildiği ifade edilebilir.

İsmail Heniyye’nin ortaya koyduğu stratejiyi devam ettirme potansiyeli olan Sinvar, tavizsiz duruşuyla da Hamas’ın yeni operasyolar ve ilişkiler geliştirmesinde yer alabilir.

İsmail Heniyye ile birlikte bir dönem İran’ı ziyaret eden Sİnvar, İran Lideri Hamaney ile görüşmüştür. İran’a yakın bir kanatta yer alan Sinvar, Hamas’ın başına gelmesiyle tek taraflı bir eksen oluşturacağı iddiaları ortaya çıkmıştır. Direniş ekseni denilen kesim ile irtibatın üst düzeye çıkma olasılığı varken, diğer ülkelerle de Hamas’ın kurduğu tarihsel bağ göz ardı edilmeyecektir.

Hamas’ın ekonomik, siyasal ilişkiler kurduğu Arap ülkeleri, İran ve destekleyicileriyle iyi münasebette bulunmasa bile, Hamas Filistin’in kurtuluşu için doğal olan akışı bozmayacaktır.

Hamas ile Suriye yönetimi arasında geçmişte ortaya çıkan sorunlar, Salih Aruri ve İsmail Heniyye tarafından onarılmıştı, Sinvar’ın bu noktada daha fazla manevra alanına sahip olacağı belirtilebilir. İsrail ve ABD’nin “terörist” olarak tanımladığı Sinvar’ın nasıl bir diplomasi trafiği yürüteceği tartışılırken, İsrail’i tehdit ettiğine dair söylemleri yeniden medyada yer buldu.

İsrail tarafı ise Sinvar’ın seçilmesini sürpriz olarak tanımladı. İsrail televizyonu KAN Arap İşleri ve Orta Doğu Muhabiri Roi Kais, "İsrail'in peşinde olmasına rağmen (Sinvar'ın) hayatta olduğu, Gazze'deki Hamas liderliğinin hala mevcut ve güçlü olduğu ve yönetimde kalmayı planladığını gösteren bir mesaj içeriyor" dedi.

Sinvar’ın, Gazze’den savaşı yönettiği dile getirilirken, diplomasiyi yürütecek kişi olarak Gazze dışında aktif durumda olması beklenmektedir. İsrail’in savaşın başında Sinvar’a yönelik görüntülere ulaştığı iddia ediliyordu. Gazze’nin tamamının yıkıldığı bir dönemde, hayatta kalmaya başaran Sinvar’ın İsrail için tehdit oluşturduğu belirtilmektedir.

Önümüzdeki dönemde, Hamas’ın askeri ve diplomasi alanında tek liderlik tarafından yönetilmesi beraberinde çeşitli kolaylıkları sağlayacaktır.

Hamas, şahıslar üzerinden varlığını devam ettirmeyen bir aksiyon hareketidir. Şahısların aldığı inisiyatif hamlelerin belirlenmesini sağlarken, sorumluluğun tek şahsa indirgenmesi doğru bir yaklaşım değildir.

Hamas, son süreçte Müslüman Kardeşler kimliğinin yanı sıra, direniş ekseniyle sürdürdüğü irtibat hareketin dejenere olmasını sağlamamıştır. İran’ın Filistin direnişine desteği, İbrahim Anlaşmaları gibi gelişmeler Hamas’ın biyolojik olarak ortaya çıktığı kimliğin değişmesine neden olmazken, varlığını sürdürebilmesi için çeşitli irtibatların oluşmasını doğurmuştur.

Hamas, Arap ülkeleri, Türkiye ve İran ile kurduğu ilişkilerin bozulmasına izin vermeksizin, mücadelesini kararlı bir şekilde sürdürecektir.